ISO 9001 là một thuật ngữ khá quen thuộc. Đặc biệt là với những doanh nghiệp đã và đang sử dụng hệ thống quản lý chất lượng. Đây là một tiêu chuẩn quốc tế giúp cho doanh nghiệp vận hành hệ thống quản lý chất lượng một cách hiệu quả, từ đó giúp doanh nghiệp phát triển bền vững hơn.
Vậy ISO 9001 là gì? Tại sao iso 9001 lại quan trọng với doanh nghiệp. Hãy cùng Luật Rong Ba tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
ISO là gì?
ISO có tên gọi đầy đủ là International Organization for Standardization (tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế) là một tổ chức độc lập phi chính phủ (NGO) được thành lập chính thức năm 1947, trụ sở chính tại Geneva, Thụy Sĩ. Đây là tổ chức phát triển các tiêu chuẩn quốc tế tự nguyện lớn nhất thế giới.
Nếu bạn từng đọc được những thông tin về ISO như “ISO có 150 quốc gia thành viên” hoặc “ISO có 162 thành viên”…thì có nghĩa rằng những con số và thông tin này đã nằm trong quá khứ. Bởi theo thống kê mới nhất của ISO tính đến tháng 10 năm 2020, ISO có 165 quốc gia thành viên và xuất bản được 23386 tiêu chuẩn quốc tế, đây mới là những con số và thông tin cập nhật mới nhất và chính xác nhất. Vậy thực chất ISO là gì? tại sao các doanh nghiệp Việt Nam và các doanh nghiệp trên thế giới lại áp dụng ISO nhiều đến vậy? Đầu tiên, hãy cùng nhau điểm qua những điều cơ bản, sơ khai nhất về ISO.
Tên và chữ viết tắt ISO
Bởi vì tên “International Organization for Standardization” sẽ làm phát sinh các chữ viết tắt khác nhau tùy theo ngôn ngữ (“IOS” trong tiếng Anh và “OIN” trong tiếng Pháp).
Lịch sử hình thành ISO?
- Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế, được bắt đầu vào những năm 1920 với tên gọi Liên đoàn Quốc tế của các Hiệp hội Tiêu chuẩn hóa Quốc gia (ISA).
- Nó bị đình chỉ vào năm 1942 trong chiến tranh thế giới thứ 2, nhưng sau chiến tranh ISA đã được tiếp cận bởi Ủy ban Điều phối Tiêu chuẩn Liên hợp quốc (UNSCC) mới được thành lập với đề xuất thành lập một cơ quan tiêu chuẩn toàn cầu mới.
- Vào tháng 10 năm 1946, các đại biểu ISA và UNSCC từ 25 quốc gia đã nhóm họp tại Luân Đôn xem xét tương lai của tiêu chuẩn hóa quốc tế và nhất trí hợp lực để thành lập Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế mới.
- Vào ngày 23 tháng 2 năm 1947, ISO chính thức được thành lập và tạo ra 76 ủy ban kỹ thuật (các nhóm chuyên gia làm việc về một chủ đề cụ thể).
- Năm 1949, Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế chuyển trụ sở đến Geneva, Thụy Sĩ, Ban Bí thư trung ương có 5 biên chế.
- Tiêu chuẩn ISO đầu tiên, được gọi là “ISO/R1:1951” – được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1951 để thiết lập nhiệt độ tham chiếu tiêu chuẩn cho các phép đo chiều dài công nghiệp. Ngày nay, tiêu chuẩn đó vẫn tồn tại (sau nhiều lần cập nhật) với tên gọi ISO 1: 2002.
- Trong nhiều thập kỷ sau đó, ISO đã tạo ra các ủy ban và công bố các tiêu chuẩn cho mọi thứ, từ đơn vị đo lường đến container vận chuyển và chất lượng môi trường.
- Mãi đến năm 1987, ISO 9001 – một trong những tiêu chuẩn dễ nhận biết nhất hiện nay – được công bố là tiêu chuẩn quản lý chất lượng đầu tiên của ISO
- Tiêu chuẩn môi trường ISO 14001 được áp dụng không lâu sau đó vào năm 1996, và ISO chỉ tăng cường đầu ra của hướng dẫn mới, phân nhánh
- sang các lĩnh vực như an ninh thông tin, trách nhiệm xã hội, quản lý năng lượng và thậm chí là tính toàn vẹn của doanh nghiệp.
- Năm 2018, ISO công bố tiêu chuẩn quốc tế về an toàn và sức khỏe nghề nghiệp
- ISO 45001: 2018, Hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp – Các yêu cầu và hướng dẫn sử dụng, là một Tiêu chuẩn quốc tế mới được thiết kế để giúp các tổ chức thuộc mọi quy mô giảm thiểu số vụ tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp trên khắp thế giới.
- Kỷ niệm 70 năm thành lập vào năm 2017, ISO là một công ty mạnh trong các ngành công nghiệp quốc tế. Ngày nay, với 22.401 Tiêu chuẩn quốc tế bao gồm tất cả các khía cạnh của kinh doanh và công nghệ, và các thành viên đến từ 165 quốc gia, ISO luôn hướng tới tương lai của chứng nhận chất lượng và an toàn.
- Tính đến năm 2020, ISO có 165 quốc gia thành viên và xuất bản được 23386 tiêu chuẩn quốc tế bao gồm tất cả các khía cạnh của công nghệ và sản xuất, 792 ủy ban kỹ thuật và các tiểu ban chịu trách nhiệm xây dựng tiêu chuẩn
Tiêu chuẩn ISO 9001 là gì? ISO 9001 là gì?
ISO 9001 là một tiêu chuẩn về hệ thống quản lý chất lượng, do Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế phát triển và ban hành được sử dụng và công nhận trên toàn thế giới. Nó xác định một tập hợp các yêu cầu quản lý chất lượng.
Các yêu cầu này có thể được tìm thấy trong bảy phần sau:
- Bối cảnh của tổ chức
- Sự lãnh đạo
- Hoạch định
- Hỗ trợ
- Thực hiện
- Đánh giá kết quả thực hiện
- Cải tiến
ISO 9001 cũng được sử dụng cho việc đánh giá chứng nhận ISO 9001 hệ thống quản lý chất lượng của một doanh nghiệp phù hợp với tiêu chuẩn ISO 9001.
Lịch sử hình thành tiêu chuẩn ISO 9001?
ISO 9001 được biết đến như là tiêu chuẩn đảm bảo chất lượng được phát hành lần đầu tiên vào năm 1987. Nó quy định các yêu cầu của Hệ thống quản lý chất lượng (QMS). Các tiêu chuẩn này dựa trên tiêu chuẩn BS 5750 của Anh.
ISO 9001 là một tiêu chuẩn chung cho các tổ chức hoạt động trên toàn thế giới. Đồng thời, nó cũng được sử dụng cho việc đánh giá chứng nhận ISO 9001 hệ thống quản lý chất lượng của một doanh nghiệp, mang lại lợi thế to lớn khi giao dịch với các nhà cung cấp trên toàn thế giới. Vì tiêu chuẩn giống nhau ở mọi quốc gia, chứng nhận ISO 9001 cho thấy Hệ thống quản lý chất lượng của công ty tuân thủ tiêu chuẩn ISO 9001.
ISO đã công bố phiên bản đầu tiên của tiêu chuẩn vào năm 1987 và sau đó họ đã xuất bản phiên bản cập nhật của ISO 9001 vào năm 1994. ISO đã cập nhật lại tiêu chuẩn vào năm 2000, 2008 và lên phiên bản hiện tại vào năm 2015. Phiên bản này đã đưa ra một khái niệm mới về tiêu chuẩn và Hệ thống quản lý chất lượng và thay thế hành động bằng tư duy dựa trên rủi ro.
Các phiên bản của tiêu chuẩn ISO 9001?
Từ khi ra đời đến nay, tiêu chuẩn ISO 9001 trải qua 5 phiên bản:
ISO 9001:1987, ISO 9001:1994, ISO 9001:2000, ISO 9001:2008 và ISO 9001:2015 (phiên bản hiện hành mới nhất thay thế các phiên bản cũ trước đó chính thức hết hiệu lực).
– ISO 9001:1987 (Quản lý chất lượng – Mô hình đảm bảo chất lượng trong thiết kế/triển khai, sản xuất, lắp đặt và dịch vụ kỹ thuật)
– ISO 9001:1994 (Tiêu chuẩn Việt Nam tương đương: TCVN ISO 9001:1996 Quản lý chất lượng – Mô hình đảm bảo chất lượng trong thiết kế, triển khai, sản xuất, lắp đặt và dịch vụ kỹ thuật)
– ISO 9001:2000 (Tiêu chuẩn Việt Nam tương đương: TCVN ISO 9001:2000 Quản lý chất lượng – Các yêu cầu) – ISO 9001:2008 (Tiêu chuẩn Việt Nam tương đương: TCVN ISO 9001:2008 Quản lý chất lượng – Các yêu cầu)
– ISO 9001:2015 (Tiêu chuẩn Việt Nam tương đương: TCVN ISO 9001:2015 Quản lý chất lượng – Các yêu cầu).
Đây là phiên bản hiện hành mới nhất thay thế phiên bản ISO 9001:2008 hết hạn vào tháng 9/2018. Điểm cải tiến của ISO 9001:2015 so với các phiên bản cũ là việc tiếp cận tư duy dựa trên rủi ro. Cách tư duy này sẽ giúp tổ chức xác định các yếu tố có thể là nguyên nhân làm các quá trình và hệ thống quản lý của tổ chức chệch khỏi kết quả được hoạch định. Nhờ vậy, tổ chức có thể đưa ra cách kiểm soát phòng ngừa nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực và tận dụng tối đa cơ hội khi nó xuất hiện. ISO 9001:2015 áp dụng quy trình “Hoạch định – Thực hiện – Kiểm tra – Hành động” để điều chỉnh chất lượng hàng hóa, dịch vụ.
Đồng thời, ISO 9001:2015 cũng có sự thay đổi trong các nguyên tắc quản lý chất lượng, cụ thể:
– Sự lãnh đạo;
– Sự tham gia của mọi người;
– Tiếp cận theo quá trình;
– Cải tiến;
– Quyết định dựa trên bằng chứng;
– Quản lý mối quan hệ
Tại sao ISO 9001 lại quan trọng với doanh nghiệp?
ISO 9001 được áp dụng rộng rãi phổ biến trên thế giới. Khi có được chứng nhận ISO 9001, chứng tỏ doanh nghiệp có hệ thống quản lý chất lượng hiệu quả và đáp ứng những tiêu chuẩn chung của quốc tế. Các doanh nghiệp áp dụng ISO 9001 để chứng minh rằng doanh nghiệp bạn có thể đáp ứng các yêu cầu của khách hàng và nâng cao sự hài lòng của khách hàng .
Việc thực hiện tiêu chuẩn ISO 9001:2015 trước hết liên quan đến các thực hành tốt để giúp các doanh nghiệp học cách (liên tục) đánh giá hiệu quả hoạt động theo mục tiêu, chi phí so với lợi ích và tận dụng kiến thức nội bộ. Một số điểm quan trọng của ISO 9001 phải được kể đến như:
Tiếp cận theo quá trình
Phương pháp tiếp cận theo quy trình là trọng tâm của tiêu chuẩn ISO 9001:2015. Cách tiếp cận này mang lại những lợi ích đơn giản cho các doanh nghiệp. Việc phác thảo bản đồ các quy trình của doanh nghiệp, xác định sơ đồ các hoạt động, số liệu thu phí và kết quả giúp chính thức hóa các quy trình để các hành động hiệu quả hơn, các bài học được rút ra và thời gian cũng như chi phí được tối ưu hóa.
Tư duy lặp đi lặp lại là cơ sở của tiêu chuẩn ISO. Vòng lặp Kế hoạch-Thực hiện-Kiểm tra-Hành động (PDCA) là mô hình thích hợp nhất khi cần điều chỉnh và linh hoạt để có được kết quả nhất quán và chấp nhận các thay đổi dựa trên đó cho lần lặp tiếp theo. Trên thực tế, mô hình này là một cơ hội để không hoàn tác những gì đã và đang được thực hiện. Đây là yếu tố thành công then chốt của một doanh nghiệp.
Quản lý rủi ro
Quản lý rủi ro được thúc đẩy bởi tiêu chuẩn ISO 9001:2015. Đây là một trong những phương pháp hay nhất hữu ích và mạnh mẽ nhất cho doanh nghiệp. Nó thúc đẩy nhân viên gặp gỡ và xác định rủi ro của từng dự án, đánh giá từng rủi ro và tranh luận về những hành động giảm thiểu thích hợp nhất là gì, để giảm tác động hoặc sự xuất hiện của những rủi ro lớn.
Kết quả là, nếu và khi rủi ro trở thành hiện thực (bất chấp các biện pháp phòng ngừa), sẽ có ít phản ứng cảm tính hơn và nhiều hành động chống trả chuyên nghiệp hơn. Điều này sẽ củng cố đội và tối đa hóa cơ hội thành công
Nếu có, “phương châm” được truyền đạt tốt nhất bởi tiêu chuẩn ISO 9001:2015 là “tập trung vào khách hàng của bạn!” Hơn 80% các quy trình do một doanh nghiệp thực hiện đều hướng trực tiếp vào khách hàng và tiêu chuẩn này cực kỳ liên quan đến chính quy trình bán hàng. Các hành động chính như đáp ứng các yêu cầu của khách hàng, nâng cao sự hài lòng của khách hàng và tận dụng sự tham gia của khách hàng để cải thiện hệ thống, được đưa vào các nhóm bán hàng.
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, phần thưởng bổ sung của việc được chứng nhận ISO 9001 là thực tế đơn giản là nó cho phép các doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu của khách hàng yêu cầu tiêu chuẩn đó để tiến hành kinh doanh.
Áp dụng tiêu chuẩn ISO 9001 mang lại lợi ích gì?
ISO 9001 đem đến rất nhiều lợi ích vượt trội và thiết thực không chỉ cho bản thân doanh nghiệp mà còn cho cả khách hàng. Cụ thể như sau:
Lợi ích của ISO 9001 đối với doanh nghiệp
– Giúp lãnh đạo quản lý hoạt động của doanh nghiệp khoa học và hiệu quả.
– Củng cố uy tín của lãnh đạo.
– Hệ thống quản lý gọn nhẹ, chặt chẽ, vận hành hiệu quả và nhanh chóng.
– Cải thiện hiệu quả kinh doanh, tăng lợi nhuận nhờ sử dụng hợp lý các nguồn lực, tiết kiệm chi phí.
– Kiểm soát chặt chẽ các công đoạn sản xuất, kinh doanh, dịch vụ.
– Sản phẩm có chất lượng ổn định hơn, nâng cao năng suất, giảm phế phẩm và chi phí không cần thiết.
– Tăng sản lượng do kiểm soát được thời gian trong quá trình sản xuất.
– Kiểm soát được chất lượng nguyên vật liệu đầu vào do kiểm soát được nhà cung cấp.
– Cải tiến các quá trình chủ yếu, nâng cao chất lượng sản phẩm.
– Tạo được mối quan hệ chặt chẽ giữa lãnh đạo và nhân viên.
– Giải quyết các mâu thuẫn, bất đồng trong nội bộ, triệt tiêu những xung đột về thông tin do mọi việc được qui định rõ ràng. Mọi việc đều được kiểm soát, không bỏ sót, trách nhiệm rõ ràng.
– Thúc đẩy nề nếp làm việc tốt, nâng cao tinh thần thái độ của nhân viên. Nhân viên biết rõ trách nhiệm và quyền hạn của mình hơn nên chủ động thực hiện công việc.
– Luôn cải tiến để cung cấp sản phẩm thoả mãn được yêu cầu khách hàng.
Lợi ích của ISO 9001 đối với khách hàng:
– Sản phẩm có chất lượng ổn định hơn, giảm sản phẩm hỏng. Từ đó tạo lòng tin cho khách hàng, chiếm lĩnh thị trường.
– Đáp ứng yêu cầu đảm bảo chất lượng của khách hàng.
– Phù hợp quản lý chất lượng toàn diện.
– Thoả mãn nhu cầu ngày càng cao của khách hàng.
– Củng cố và phát triển thị phần. Giành ưu thế trong cạnh tranh.
– Tăng uy tín trên thị trường. Thuận lợi trong việc thâm nhập thị trường quốc tế và khu vực.
– Khẳng định uy tín về chất lượng sản phẩm của Doanh nghiệp.
– Đáp ứng đòi hỏi của Ngành và Nhà nước về quản lý chất lượng.
Đặc biệt, ISO 9001 là cơ sở để phát triển các tiêu chuẩn hệ thống quản lý khác như quản lý môi trường – ISO 14001, quản lý an toàn và sức khỏe –
OHSAS 18001, quản lý an toàn thông tin ISO/IEC 27001…
Luật Rong Ba hy vọng bài viết trên đây đã có thể giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn iso 9001 là gì. Nếu như bạn đang gặp phải khó khăn trong quá trình tiến hành áp dụng những tiêu chuẩn của chứng nhận iso 9001, hãy liên hệ Luật Rong Ba để được tư vấn miễn phí. Chúng tôi chuyên tư vấn các thủ tục pháp lý trọn gói, chất lượng, uy tín mà quý khách đang tìm kiếm.
