ISO 9000 là một bộ tiêu chuẩn quốc tế về quản lý chất lượng và đảm bảo chất lượng được phát triển để giúp các công ty quản lý và hoạt động hiệu quả theo 1 bộ tiêu chuẩn quản lý chất lượng. Chúng không dành riêng cho bất kỳ ngành nào và có thể được áp dụng cho các tổ chức ở mọi quy mô tổ chức. Vậy để áp dụng vào trong hệ thống doanh nghiệp thì chúng ta cần phải hiểu ISO 9000 là gì và các yếu tố của ISO 9000.
Hãy cùng Luật Rong Ba tìm hiểu iso 9000 là gì qua bài viết dưới đây nhé!
Tiêu chuẩn ISO 9000 là gì?
Tiêu chuẩn ISO 9000 là tiêu chuẩn về hệ thống quản lý chất lượng – cơ sở và từ vựng. Nó đưa ra các khái niệm, nguyên tắc và từ vựng cơ bản cho hệ thống quản lý chất lượng và đưa ra cơ sở cho các tiêu chuẩn khác về hệ thống quản lý chất lượng. ISO 9000 không sử dụng cho việc đánh giá chứng nhận phù hợp với hệ thống quản lý chất lượng, nó cũng không xác định các yêu cầu mà tổ chức phải đáp ứng để đạt chứng nhận.
Bộ tiêu chuẩn ISO 9000 gồm những tiêu chuẩn nào?
- ISO 9001:2015: Hệ thống quản lý và chất lượng – Các yêu cầu. Đây chính là tiêu chuẩn trung tâm và quan trọng nhất của Bộ tiêu chuẩn 9000, được áp dụng ở bất kỳ tổ chức nào. Bằng việc đưa ra các yêu cầu mà tổ chức cần hoàn thành.
- ISO 9000:2015: Hệ thống quản lý và chất lượng – Cơ sở và từ vựng. Tiêu chuẩn này mô tả cơ sở của các hệ thống quản lý chất lượng và quy định các từ ngữ cho hệ thống quản lý, chứa đựng ngôn ngữ cốt lõi của bộ tiêu chuẩn ISO 9000.
- ISO 9004:2018: Quản lý và chất lượng – Chất lượng của mỗi tổ chức. Cách để tiếp cận quản lý chất lượng.
- ISO 19011:2018: Hướng dẫn đánh giá hệ thống quản lý. Hướng về các cách đánh giá hệ thống quản lý.
Lịch sử hình thành và các phiên bản phát triển ISO 9000 là gì ?
Tiêu chuẩn ISO 9000 ban hành lần đầu vào năm 1987, sau đó cứ 5 năm một lần lại được ban hành và xem xét lại. Cụ thể:
- Lần 1: năm 1987 (ISO 9000:1987)
- Lần 2: năm 1994 (ISO 9000:1994)
- Lần 3: năm 2000 (ISO 9000:2000)
- Lần 4: năm 1987 (ISO 9001:2008)
- Lần 5: năm 1987 (ISO 9001:2015)
Bộ tiêu chuẩn ISO 9000 đã được triển khai ở Việt Nam từ năm 1995 và đã góp phần làm thay đổi hệ thống quản lý của các doanh nghiệp, tổ chức. giúp doanh nghiệp thay đổi những chiến lược trong kinh doanh, nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ và đem lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp.
Bộ tiêu chuẩn này được áp dụng trong lĩnh vực hành chính nhà nước từ năm 2006 theo quy định của Thủ tướng chính phủ về việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2000 vào các hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước. Khi dịch từ tiếng anh sang tiếng việt, nội dung của Bộ tiêu chuẩn ISO 9000 không thể truyền tải hết được dẫn đến việc còn khó hiểu và khó áp dụng.
Các phiên bản của tiêu chuẩn ISO 9000 là gì ?
- ISO 9000:1987 – Các tiêu chuẩn về quản lý chất lượng và đảm bảo chất lượng – Hướng dẫn lựa chọn và sử dụng;
- ISO 9000:2000 – Hệ thống quản lý chất lượng cơ sở và từ vựng;
- ISO 9000:2005 – Hệ thống quản lý chất lượng – cơ sở và từ vựng;
- ISO 9000:2015 – Hệ thống quản lý chất lượng – Cơ sở và từ vựng.
Sự liên quan giữa ISO 9001 và ISO 9000 là gì?
Bộ (hay còn gọi là họ) tiêu chuẩn ISO 9000 gồm các tiêu chuẩn quản lý chất lượng, trong khi ISO 9001 là một tiêu chuẩn trong họ. Bộ tiêu chuẩn ISO 9000 cũng chứa một tiêu chuẩn riêng có tên là tiêu chuẩn ISO 9000. Tiêu chuẩn này đưa ra các nguyên tắc cơ bản và từ vựng về hệ thống quản lý chất lượng (QMS).ISO 9000 giải thích các nguyên tắc của hệ thống quản lý chất lượng trong khi ISO 9001 xác định các yêu cầu mà một tổ chức phải đáp ứng để đạt được chứng nhận.
ISO 9000 bao gồm các định nghĩa và thuật ngữ khác nhau không thể thiếu để phát triển sự hiểu biết đúng đắn về các khái niệm quản lý chất lượng được sử dụng bởi ISO 9001. Mục đích của tiêu chuẩn ISO 9000 là làm tăng nhận thức của tổ chức về các nghĩa vụ và cam kết của mình trong việc đáp ứng nhu cầu và mong đợi của khách hàng và các bên quan tâm của tổ chức và trong việc đạt được sự thỏa mãn với sản phẩm và dịch vụ của tổ chức.
Đối tượng và các trường hợp áp dụng tiêu chuẩn ISO 9000 là gì ?
- Các tổ chức, doanh nghiệp muốn tạo ra sự tin tưởng với khách hàng.
- Tổ chức, doanh nghiệp muốn xây dựng các tiêu chuẩn liên quan
- Cá nhân thuộc nội bộ hoặc bên ngoài doanh nghiệp có nhiệm vụ đánh giá sự phù hợp theo các yêu cầu của tiêu chuẩn.
- Cá nhân tư vấn, đào tạo hệ thống quản lý chất lượng với doanh nghiệp
Lợi ích của Bộ tiêu chuẩn ISO 9000 là gì ?
- Việc áp dụng ISO 9000 là áp dụng phương pháp quản lý theo khoa học. ISO 9000 sẽ tạo ra cơ chế quản lý tự động trong kiểm soát công việc cũng như con người, thúc đẩy cả hệ thống cùng làm việc đồng nhất. Cụ thể, bộ tiêu chuẩn ISO 9000 mang lại những lợi ích sau:
- Giúp doanh nghiệp giảm các loại chi phí và thời gian, đem lại lợi ích trong kinh doanh, sản xuất.
- Giúp doanh nghiệp xác định được vai trò và trách nhiệm của từng cá nhân, từng bộ phận, tổ chức thuộc doanh nghiệp từ đó tăng hiệu quả quản lý doanh nghiệp.
- Tạo ra nền tảng xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp
- Đội ngũ nhân viên hiểu rõ hơn về những mục tiêu từ hệ thống quản lý.
- Tổng hợp thông tin dễ dàng, tiện lợi và tránh việc hiểu sai ý kiến của nhau thông qua những tài liệu cụ thể ghi rõ các bước thực hiện, nội dung cần thực hiện.
- Giúp cho việc thu thập thông tin, đánh giá phân tích để tiến hành cải tiến diễn ra tốt hơn.
- Chứng minh với khách hàng về chất lượng sản phẩm, dịch vụ của mình đã được kiểm soát bởi hệ thống quản lý ISO 9000. Từ đó tạo dựng niềm tin với khách hàng.
Vai trò của Bộ tiêu chuẩn ISO 9000
- ISO 9000 được ban hành trên cơ sở phân tích mối quan hệ giữa người mua và người cung cấp. Là phương tiện hiệu quả giúp các doanh nghiệp tự xây dựng và đảm bảo hệ thống chất lượng doanh nghiệp của mình.
- Ngoài ra, ISO 9000 còn đưa ra các chuẩn mực cho hệ thống chất lượng có thể áp dụng ở mọi lĩnh vực sản xuất kinh doanh. ISO hướng dẫn các doanh nghiệp xây dựng mô hình quản lý thích hợp từ các yếu tố của hệ thống chất lượng theo mô hình đã chọn nhằm đưa ra các chuẩn mực về tổ chức, biện pháp…
Các nguyên tắc trong tiêu chuẩn ISO 9000 cần biết
- Khách hàng trọng điểm
- Hiểu nhu cầu của khách hàng hiện tại và tương lai
- Điều chỉnh các mục tiêu của tổ chức với nhu cầu và mong đợi của khách hàng
- Đáp ứng yêu cầu của khách hàng
- Đo lường sự hài lòng của khách hàng
- Khả năng lãnh đạo
- Thiết lập tầm nhìn và định hướng cho tổ chức
- Đặt mục tiêu thách thức Mô hình hóa các giá trị tổ chức
- Thiết lập niềm tin
- Trang bị và trao quyền cho nhân viên
- Ghi nhận những đóng góp của nhân viên
- Tìm hiểu thêm về lãnh đạo
- Sự tham gia của mọi người
- Đảm bảo rằng khả năng của mọi người được sử dụng và đánh giá cao
- Làm cho mọi người có trách nhiệm
- Cho phép tham gia vào cải tiến liên tục Đánh giá hiệu suất cá nhân
- Cho phép học tập và chia sẻ kiến thức
- Cho phép thảo luận mở về các vấn đề và ràng buộc
- Tìm hiểu thêm về sự tham gia của nhân viên
- Cách tiếp cận quy trình
- Quản lý các hoạt động dưới dạng quy trình
- Đo lường khả năng của các hoạt động
- Xác định mối liên hệ giữa các hoạt động
- Ưu tiên các cơ hội cải tiến Triển khai tài nguyên hiệu quả
- Tìm hiểu thêm về chế độ xem quy trình làm việc và xem các công cụ phân tích quy trình
- Cải tiến
- Cải thiện hiệu suất và khả năng của tổ chức
- Điều chỉnh các hoạt động cải tiến
- Trao quyền cho mọi người cải tiến
- Đo lường sự cải thiện một cách nhất quán
- Tôn vinh những cải tiến
- Tìm hiểu thêm về các cách tiếp cận để cải tiến liên tục
Quản lý mối quan hệ
- Xác định và lựa chọn nhà cung cấp để quản lý chi phí, tối ưu hóa nguồn lực và tạo ra giá trị
- Thiết lập các mối quan hệ xem xét cả ngắn hạn và dài hạn
- Chia sẻ kiến thức chuyên môn, tài nguyên, thông tin và kế hoạch với các đối tác
- Hợp tác trong các hoạt động cải tiến và phát triển
- Ghi nhận thành công của nhà cung cấp
- Tìm hiểu thêm về chất lượng nhà cung cấp và xem các tài nguyên liên quan đến quản lý chuỗi cung ứng
- Ra quyết định dựa trên bằng chứng
- Đảm bảo khả năng truy cập dữ liệu chính xác và đáng tin cậy
- Sử dụng các phương pháp thích hợp để phân tích dữ liệu
- Đưa ra quyết định dựa trên phân tích
- Cân bằng giữa phân tích dữ liệu với kinh nghiệm thực tế
- Xem các công cụ để ra quyết định
Điểm giống và khác nhau giữa ISO 9000 và ISO 9001
Khi đặt lên bàn cân để so sánh ISO 9000 và 9001 sẽ có những điểm tương đồng và những điểm khác nhau. Trong bài viết này Luật Rong Ba sẽ giúp bạn tìm ra những điểm giống và khác nhau cơ bản giúp bạn phân biệt 2 tiêu chuẩn này một cách dễ dàng.
Điểm giống nhau giữa ISO 9000 và ISO 9001
Thực tế, cả 2 tiêu chuẩn này đều là 2 tiêu chuẩn quốc tế và được áp dụng rộng rãi tại nhiều doanh nghiệp trên thế giới.
Về nguồn gốc, cả tiêu chuẩn ISO 9000 và ISO 9001 đều là Hệ thống quản lý chất lượng được xây dựng và ban hành bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO), dựa trên sự đúc kết, rút kinh nghiệm từ hàng trăm ngàn nhà quản lý cấp cao trên thế giới.
Sự khác nhau giữa ISO 9000 và 9001
Khi so sánh ISO 9000 và ISO 9001, sự khác nhau được thể hiện rõ rệt nhất ở 3 khía cạnh: khái niệm, mục đích sử dụng và nội dung của chúng. Cụ thể:
- Khái niệm
- Tiêu chuẩn ISO 9000 là hệ thống quản lý chất lượng cơ sở và từ vựng.
- Tiêu chuẩn ISO 9001 là hệ thống quản lý chất lượng các yêu cầu. Đây là tiêu chuẩn phổ biến nhất và cũng là tiêu chuẩn để chứng nhận cho hệ thống quản lý chất lượng của doanh nghiệp.
- Mục đích:
Mục đích của tiêu chuẩn ISO 9000:2015 là đưa ra một bộ những thuật ngữ và định nghĩa được áp dụng rộng rãi cho hệ thống QMS. Các tiêu chuẩn quản lý chất lượng được xây dựng bởi Ủy ban kỹ thuật tiêu chuẩn ISO/TC 176. Như vậy, tiêu chuẩn ISO 9000 sẽ giúp doanh nghiệp nhận thức được rõ ràng hơn về nhiệm vụ, cam kết của từng cá nhân đối với việc cung cấp sản phẩm, dịch vụ chất lượng làm thỏa mãn nhu cầu của khách hàng cũng như các bên quan tâm.
Mục đích của tiêu chuẩn ISO 9001
Tiêu chuẩn ISO 9001 đưa ra các yêu cầu được coi là chuẩn mực cho một hệ thống quản lý chất lượng của doanh nghiệp. Điều này mang lại rất nhiều lợi ích cho doanh nghiệp như:
- Là cơ sở giúp các doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc xây dựng những quy trình kiểm soát tiến độ công việc, chất lượng sản phẩm và dịch vụ đạt chuẩn.
- Đảm bảo được tính ổn định của sản phẩm và dịch vụ, từ đó đáp ứng được nhu cầu của khách hàng. Đồng thời hạn chế tối đa được nguy cơ bị thu hồi, trả hàng hay các phản hồi tiêu cực từ khách hàng.
- Bên cạnh đó tiêu chuẩn 9001 còn giúp các bộ phận trong doanh nghiệp xác định rõ được trách nhiệm, quyền hạn của mình để làm việc có hiệu quả hơn.
- Đặc biệt, với bộ tiêu chuẩn 9001 này sẽ giúp các doanh nghiệp nâng cao được uy tín, tạo được lợi thế cạnh tranh, sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp dễ thâm nhập vào thị trường mới một cách hiệu quả hơn.
- Nội dung:
Nội dung của tiêu chuẩn ISO 9000:2015 đề cập tới các khái niệm, từ vựng cơ bản cũng như cơ sở cho những tiêu chuẩn được sử dụng cho hệ thống quản lý chất lượng.
Bao gồm:
- Phạm vi áp dụng.
- Các khái niệm cơ bản và nguyên tắc quản lý chất lượng.
- Thuật ngữ và định nghĩa:
3.1. Thuật ngữ liên quan đến con người.
3.2. Thuật ngữ liên quan đến tổ chức.
3.3. Thuật ngữ liên quan đến hoạt động.
3.4. Thuật ngữ liên quan đến quá trình.
3.5. Thuật ngữ liên quan đến hệ thống.
3.6. Thuật ngữ liên quan đến yêu cầu.
3.7. Thuật ngữ liên quan đến kết quả.
3.8. Thuật ngữ liên quan đến dữ liệu, thông tin và tài liệu.
3.9. Thuật ngữ liên quan đến khách hàng.
3.10. Thuật ngữ liên quan đến đặc tính.
3.11. Thuật ngữ liên quan đến xác định.
3.12. Thuật ngữ liên quan đến hành động.
3.13. Thuật ngữ liên quan đến đánh giá.
Nội dung của tiêu chuẩn ISO 9001
ISO 9001 đưa ra các nguyên tắc và các yêu cầu một hệ thống quản lý chất lượng cần đáp ứng, cụ thể:
- 7 nguyên tắc quản lý chất lượng theo ISO 9001:2015
- Luôn hướng vào khách hàng.
- Sự lãnh đạo.
- Sự cam kết của mọi người.
- Tiếp cận theo quá trình.
- Cải tiến.
- Đưa ra quyết định dựa trên bằng chứng.
- Quản lý mối quan hệ.
- 10 nội dung/ yêu cầu của ISO 9001:2015
- Phạm vi áp dụng.
- Tài liệu viện dẫn.
- Thuật ngữ và định nghĩa.
- Bối cảnh của tổ chức.
- Sự lãnh đạo.
- Hoạch định.
- Hỗ trợ.
- Thực hiện.
- Đánh giá kết quả thực hiện.
- Cải tiến.
Trên đây là một số khía cạnh liên quan đến iso 9000 là gì. Nếu như bạn đang gặp phải khó khăn trong quá trình tiến hành áp dụng những tiêu chuẩn của chứng nhận này, hãy liên hệ Luật Rong Ba để được tư vấn miễn phí. Chúng tôi chuyên tư vấn các thủ tục pháp lý trọn gói, chất lượng, uy tín mà quý khách đang tìm kiếm.
